człowiek

Skąd się biorą siuśki? Dlaczego jak jest gorąco, to nie chce się jeść? #05 LAMU’22

08/01/2022

Oto już połowa sezonu LAMU! Odcinek piąty, którego hasłem przewodnim jest: CZŁOWIEK 0:37 Z czego i gdzie pochodzą siuśki?Pyta: Hela, 5 latOdpowiada: prof. Piotr Radziszewski, urolog, Warszawski Uniwersytet Medyczny 5:29 Czemu nasz głos na nagraniach wydaje się inny?Pyta: Zosia, 9 latOdpowiada: dr hab. Ewelina Sielska-Badurek, foniatra, audiolog, Warszawski Uniwersytet Medyczny 10:14 Dlaczego jak jest gorąco…

Ekstremalnie szybki internet – 6G wystrzeli cywilizację na inny poziom? [E98]

06/01/2022

Jeszcze w Polsce nie wszędzie mamy 5G, a naukowcy już pracują nad kolejną generacją technologii komunikacji mobilnej. Przed nami 6G! Wszystko po to, żeby zaspokoić gigantyczne potrzeby ludzkości na możliwości przesył danych. – Przy czym to nie jest tak, że kolejna generacja wykorzystuje zupełnie inne zasady, to jest ewolucja – mówi w Radiu Naukowym dr…

Strach, lęk, fobie – jak boi się mózg i czy można tym sterować? [E84]

02/23/2022

Gdzie mieszka strach w naszym mózgu? – Jest kilka struktur, które wydają się szczególnie ważne. To kora przedczołowa, hipokamp i ciało migdałowate – wymienia prof. Ewelina Knapska, kierowniczka Pracowni Neurobiologii Emocji, Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN. Przy czym, uwaga: – Wszelkie nasze wspomnienia, czy reakcje nie są kodowane w pojedynczej strukturze. To są…

Ewolucja języka – który Homo wypowiedział pierwsze zdanie? [E73]

12/08/2021

Czy neandertalczycy potrafili mówić? Najprawdopodobniej tak! – Stosunkowo do niedawna uważano, jest zbyt mało dowodów, żeby przesądzić tę kwestię – mówi w Radiu Naukowym prof. Bogusław Pawłowski, jeden z najbardziej uznanych badaczy ewolucji człowieka. – Dzisiaj jest już na tyle dużo dowodów natury anatomicznej, dowodów związanych z artefaktami, które neandertalczyk pozostawił po sobie, co do…

Pseudonauka – dlaczego ludzie są odporni na wiedzę i wierzą w absurdy [E68]

11/03/2021

Wiecie, że zetknięcie się z informacjami, z którymi się nie zgadzamy może wywoływać fizyczny dyskomfort? – Na poziomie biologicznym jesteśmy w stanie uchwycić parametry lęku i napięcia. To jest nieprzyjemne. Ale, co istotne, nie zawsze uświadamiamy sobie, że czujemy się z czymś dyskomfortowo. To nasz organizm wie, że się z czymś nie zgadzamy – mówi…

Sen i sny, czyli co się dzieje nocą w naszych głowach? [E67]

10/27/2021

Przez stulecia uważano, że sen jest stanem bliskim śmierci, a aktywność mózgu w zasadzie zamiera. – Dopiero 100 lat temu okazało się, że to nieprawda – mówi w Radiu Naukowym dr Małgorzata Hołda z Pracowni Psychologii Snu na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przełomem w badaniach nad snem stało się powstanie elektroencefalografu (EEG), dzięki któremu zaczęto rejestrować aktywność…

Mutacje genetyczne – dlaczego, gdzie powstają i co powodują [E65]

10/14/2021

Dziedziczenie rzadko kiedy jest stuprocentowe. Jedne z najczęstszych dziedziczeń, dominujące, daje 50-procentowe ryzyko. Dlatego w połowie przypadków przynoszę dobra wiadomość – odpowiada dr n. med. Paweł Szyld, kiedy pytam go czy czuje się posłańcem złej nowiny wobec swoich pacjentów. To on, jako lekarz genetyk, często musi powiedzieć: jest pan/pani obciążona chorobą genetyczną, wysokich ryzykiem zachorowania…

Alkohol i kultura picia, czyli komu, co i ile było wolno [E64]

10/06/2021

Wino dzieciom we francuskich stołówkach przestaje się serwować dopiero w połowie XX wieku – mówi w Radiu Naukowym dr Dorota Dias-Lewandowska z Instytut Archeologii i Etnologii PAN, badaczka dyskursu pijaństwa i trzeźwości. Jak wyjaśnia, wszystko dlatego, że we Francji wina czy cydru jako napojów powstających w naturalnej fermentacji nie wiązano z alkoholizmem. Jako groźne uważano…

Degradery – superantybiotyki przeciwko superbakteriom [E57]

08/17/2021

Według WHO antybiotykooporność jest jednym z dziesięciu największych zagrożeń dla globalnego zdrowia publicznego. Jeśli problem nie znajdzie rozwiązania, jak szacują eksperci, do 2050 roku rocznie z tego powodu może umierać nawet 10 mln osób. – To jest poważne zagrożenie, ale nie odczuwamy go, kiedy jesteśmy w dość dobrym stanie zdrowia. Najbardziej narażeni są pacjenci w…

Deja vu, fałszywe wspomnienia i pytania o tożsamość. Tajniki naszej pamięci [E54]

07/29/2021

Odcinek powstał z inspiracji jednej z patronek Radia Naukowego – Pani Beaty. Dziękuję! – Czy pan ufa swojej pamięci? – zapytałam od razu prof. Tomasza Maruszewskiego. – Niestety nie – przyznał. Nie jest to żadna fałszywa skromność ze strony wybitnego znawcy pamięci autobiograficznej. Tak po prostu jest. Nasza pamięć jest skomplikowanym zjawiskiem, który potrafi płatać…