ewolucja

Potęga ewolucji – jak ssakom i gadom udało się wrócić do mórz? [E118]

Według naszej wiedzy kręgowce wyszły z wody na ląd raz. Ale powracały do tego morza wielokrotnie – mówi w Radiu Naukowym dr Daniel Tyborowski paleontolog, specjalista od gadów morskich i autor kanału „Daniel Tyborowski – Historia Naturalna”. – Pierwszymi ssakami, które opanowały środowisko morskie, były walenie – dodaje. Ale zanim niektóre ssaki „postanowiły” zejść z…

Read More

Jak od wilków mogło powstać tyle ras psów? Jak stworzyły się dinozaury? Kiedy ludzie wyginą? #10 LAMU 2022

WIELKI (bo długi) finałowy odcinek LAMU 2022. Postanowiłam zrobić dodatkowy, wrześniowy odcinek, bo cudownych pytań było tak wiele. W tym odcinku, poważne sprawy. Jest o życiu, ewolucji i wymieraniu. 01:00 Co to takiego jest ewolucja i dlaczego w ogóle istnieją różne gatunki?Pyta: Karolina, 34 lataOdpowiada: prof. Marek Konarzewski, Uniwersytet w Białymstoku, PAN 03:54 Jak stworzyły…

Read More

Homo erectus – dziki człowiek, mistrz przetrwania [E76]

Homo erectus spojrzenie miał surowe. Patrzyłby na nas spod  silnie rozwiniętych łuków brwiowych. Jeśli zaszczyciłby uśmiechem, byłby to uśmiech zwracający uwagę – żuchwa była masywna, szkielet twarzy mocno wysunięty do przodu. – Bardzo duża twarz w porównaniu do puszki mózgowej. Od razu byśmy go rozpoznali w tłumie – mówi w Radiu Naukowym dr Wioletta Nowaczewska…

Read More

Ewolucja języka – który Homo wypowiedział pierwsze zdanie? [E73]

Czy neandertalczycy potrafili mówić? Najprawdopodobniej tak! – Stosunkowo do niedawna uważano, jest zbyt mało dowodów, żeby przesądzić tę kwestię – mówi w Radiu Naukowym prof. Bogusław Pawłowski, jeden z najbardziej uznanych badaczy ewolucji człowieka. – Dzisiaj jest już na tyle dużo dowodów natury anatomicznej, dowodów związanych z artefaktami, które neandertalczyk pozostawił po sobie, co do…

Read More

Umysł matematyczny: dlaczego ludzie potrafią całkować, a szympansy nie? [E66]

Umiejętności matematyczne z grubsza można podzielić na dwa główne rodzaje. – Takie, które wymagają długotrwałego treningu w szkole i takie, które pojawiają się spontanicznie w naszym rozwoju, a co poniektórzy powiedzą odważnie, że są wrodzone. Te drugie miałyby być też charakterystyczne dla zwierząt – mówi w Radiu Naukowym dr hab. Mateusz Hohol, neurokognitywista, badacz poznania…

Read More

Ulewa wirusów. Czy to one sterują życiem na Ziemi? [E61]

– Wirusy wdychamy w ogromnych ilościach. Na początku XXI wieku odkryto coś, co można kolokwialnie nazwać opadem wirusowym. Nieustanny strumień cząstek wirusowych spadających z atmosfery w ogromnych ilościach. Szacuje się, że na metr kwadratowy dziennie opadają ich setki milionów na metr kwadratowy– opowiada w Radiu Naukowym dr Szymon Drobniak, biolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego  i Uniwersytetu…

Read More

Powstanie życia – jednorazowy fenomen czy kosmiczna codzienność [E59]

Czy powstanie życie to coś, co się chemii po prostu zdarza? – Jestem przekonany, że życie gdzieś jeszcze powstaje. Pytanie, na ile się rozwinie – mówi w Radiu Naukowym dr Tomasz Zajkowski, astrobiolog z NASA i Polskiego Towarzystwa Astrobiologicznego. Jak dodaje, rozwiązania stosowane przez organizmy żywe wydają się powszechne, substraty również. – Najpopularniejsze cztery pierwiastki…

Read More

Skąd się wziął gatunek ludzki? LAMU odc.6

Letnia Akademia Młodych Umysłów – LAMU! Odcinek nr 6. O ludziach. Zapraszam! 0:30 Skąd się wziął gatunek ludzki? Pyta: Klara (9 lat) Odpowiada: dr Magdalena Babiszewska, antropolożka fizyczna i biolożka ewolucyjna, autorka bloga https://zbetonowejdzungli.pl/ 6:34 Skąd się bierze to, że się boimy ciemności? Pyta: Kazio (5 lat) Odpowiada: prof. Tomasz Maruszewski, psycholog z Uniwersytetu SWPS…

Read More

Czy to wciąż jeden wirus? Mutacje, warianty i przyszłość SARS-CoV-2 [E35]

Dużo osób myśli: po co mam się szczepić skoro wirus ewoluuje? Ale trzeba myśleć dokładnie na odwrót. – Jeżeli się pozaszczepiamy, to dramatycznie zredukujemy liczbę zakażeń i zwolnimy ewolucję wirusa, która w tym momencie odbywa się bardzo szybko – mówi w Radiu Naukowym dr Rafał Mostowy z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ, badacz ewolucji wirusów i…

Read More

Czy dinozaury stworzyłyby kiedyś cywilizację? [E31]

Do stworzenia cywilizacji potrzebna jest jakaś inteligencja. Czy dinozaury ją miały? Jak tu zbadać inteligencję zwierząt, z którymi nie mamy kontaktu? Okazuje się, że można ją pośrednio oceniać dzięki wskaźnikowi EQ (nie IQ), współczynnikowi encefalizacji, inaczej „umózgowienia”. Czyli ile razy większy jest mózg danego zwierzęcia od mózgu, którego można by się spodziewać w porównaniu z…

Read More