Stałe fizyczne Wszechświata są znakomicie dostrojone. Znakomicie w tym sensie, że gdyby były choć nieco inne, nie mogłoby powstać życie. Ta obserwacja doprowadziła fizyka Brandona Cartera do zaproponowania zasady antropicznej, w tzw. słabej i silnej wersji. – W silniejszej wersji brzmi ona: Wszechświat i tym samym fundamentalne parametry, które wyznaczają jego budowę musi być taki,…
Read More
Drogie Młode Umysły! Dzisiaj lecimy w gwiazdy! Zapraszam na naprawdę kosmiczny odcinek 🙂 0:43 Część I – Planety Na pytania odpowiada dr Stanisław Bajtlik z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk1:02 Dlaczego planety nie zmieniają orbit i kto je tam ustawił? – Sonia, 5 lat1:20 Dlaczego Ziemia nie odlatuje od Słońca chociaż nie…
Read More
Ten teleskop to majstersztyk. Działa znakomicie, a jego parametry – zdaniem NASA – są nawet lepsze niż przewidywano. Teleskop Jamesa Webba (JWST) został wystrzelony 25 grudnia 2021 r. Z okazji tej rocznicy rozmawiamy o jego dotychczasowych osiągnięciach i planach astronomów na kolejne lata. JWST szybko pokazał swoje możliwości. Naukowcy oceniają, że dostrzeżona przez niego galaktyka…
Read More
W materii międzygwiazdowej jest zapisana historia galaktyki. Ale materia ta jest też potrzebna do przyszłości galaktyki, do formowania gwiazd – mówi w Radiu Naukowym prof. Michał Michałowski, astronom z Instytutu Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prof. Michałowski bada galaktyki, między inni przyglądając się uważnie temu, co zwykle naszej uwadze umyka: gazowi i pyłowi….
Read More
Niedługo minie wiek odkąd rozmawiamy o ciemnej materii. Wszystko zaczęło się od obserwacji Fritza Zwicky’ego. Zauważył, że galaktyki w gromadzie poruszają się „za szybko” – dużo szybciej niż powinny. – W związku z tym wydawało się, że nie ma siły, żeby utrzymać te galaktyki w danej gromadzie. A one w „magiczny sposób” są połączone –…
Read More
Czerwona planeta nie zawsze była taka całkiem czerwona. – Wczesne Mars i Ziemia, mniej więcej do 3,8 mld lat temu, były bardzo podobne do siebie. Na obu były jeziora, rzeki, wystające kawałki skał, wybuchały wulkany. Warunki z punktu widzenia mikroorganizmu były praktycznie nierozróżnialne – opowiada w Radiu Naukowym dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu…
Read More
Najpierw OGLE miało znaleźć ciemną materię. Pomysł był taki, że dzięki długotrwałej obserwacji wielu gwiazd uda się zaobserwować zjawisko mikrosoczewkowania grawitacyjnego wywołanego obiektami zbudowanymi z ciemnej materii. – Natura okazała się bardziej skomplikowana – przyznaje prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i szef projektu OGLE (The Optical Gravitational Lensing Experiment – Eksperyment Soczewkowania…
Read More
Kiedy człowiek po raz pierwszy spojrzał w niebo i zachwycił się pięknem gwiazd? Tego nie sposób ustalić. Wiemy natomiast, że przyglądano się im już ok. 17 tys. lat temu. I to na tyle wnikliwie, że zostawiono ich odwzorowania w malowidłach naskalnych. – Na terenie Europy pierwsze ślady fascynacji człowieka gwiazdami znajdujemy w malowidłach w Lascaux….
Read More
To projekt typu high-risk/high-gain – podkreśla dr Dorota Skowron z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Mowa o pomyśle, na który otrzymała prestiżowy ERC Starting Grant. To grant przyznawany właśnie na projekty wysokiego ryzyka, a jednocześnie szalenie obiecujące. – Jeśli się uda, uzyskamy nowe narzędzie do odkrywania planet i to będzie rewolucja. Ale jest też duża szansa,…
Read More
Promieniowanie Czerenkowa produkują cząstki poruszające się szybciej od światła. Zanim zaprotestujecie: tak, maksymalna prędkość to prędkość światła w próżni. Ale światło w ośrodku zwalnia. – Na przykład w atmosferze jego prędkość może być 0,3% mniejsza od maksymalnej. Może być więc tak, że super energetyczna cząstka będzie poruszać się z prędkością większą niż prędkość światła w…
Read More
O nauce z naukowcami – to proste hasło przyświeca działalności Radia Naukowego. Tutaj znajdziecie wywiady na najciekawsze tematy ze świetnej klasy specjalistami z polskich uczelni i instytucji badawczych. Dowiedz się więcej i/lub wesprzyj projekt!