Najpierw OGLE miało znaleźć ciemną materię. Pomysł był taki, że dzięki długotrwałej obserwacji wielu gwiazd uda się zaobserwować zjawisko mikrosoczewkowania grawitacyjnego wywołanego obiektami zbudowanymi z ciemnej materii. – Natura okazała się bardziej skomplikowana – przyznaje prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i szef projektu #OGLE (The Optical Gravitational Lensing Experiment – Eksperyment Soczewkowania Grawitacyjnego).

Samej ciemnej materii nie znaleziono, choć zjawisko mikrosoczewkowania OGLE zaobserwowało. Przez lata projekt rozwijał się, pojawiały się kolejne cele badań, nowy sprzęt i w efekcie regularne odkrycia. Astronomowie z OGLE znajdują planety pozasłoneczne, tworzą kolekcję gwiazd zmiennych czy mapy 3D Drogi Mlecznej.

Liczy się konsekwencja

Siłą OGLE jest cierpliwość. – Najciekawsze są badania w długich skalach czasowych i nasz projekt jest pionierem tego typu badań. Żeby znaleźć mikrosoczewki, musieliśmy każdego dnia przez lata obserwować miliony gwiazd. Uzyskaliśmy kopalnię danych, z których można było wyciągnąć niezwykle wiele informacji na temat różnorodnych obiektów. Przedtem nikt w taki sposób nie obserwował – opowiada prof. Udalski.

Pierwsze obserwacje wykonano 12 czerwca 1992 roku. Dziś (maj 2022) astronomowie czekają na możliwość powrotu do obserwacji przerwanych obostrzeniami pandemicznymi. Prof. Udalski liczy, że w ciągu tygodni będą mogli wybrać się do obserwatorium. – Na początek, po takiej przerwie, będzie potrzebny generalny remont – mówi badacz.

W podcaście również o tym: jak się myje zwierciadło teleskopu, żeby nie zostawić żadnej ryski, jak można sobie poradzić z ogromem danych oraz jakie są plany projektu na kolejne dekady.

Radio Naukowe życzy OGLE 100 lat nieprzerwanej obserwacji!

Na zdjęciu (wg opisu prof. Udalskiego):

Od lewej: Profesorowie (wtedy jeszcze nie): Janusz Kałużny, Marcin Kubiak (długoletni Dyrektor naszego Obserwatorium Astronomicznego UW, 1986-2008), Wojtek Krzemiński, Michał Szymański (aktualny Dyrektor), Andrzej Udalski. Nie ma już wśród nas prof. Janusza Kałużnego (2015) i Wojtka Krzemińskiego (2017).

Zdjęcie zostało zrobione w czerwcu 1992 roku w Obserwatorium Las Campanas – dwa miesiące po rozpoczęciu fazy OGLE-I. Podczas pierwszej wymiany ekipy obserwacyjnej. To centralne miejsce Obserwatorium tuż przy stołówce i hotelu dla astronomów i pracowników obsługi.

Aktualne zdjęcie zespołu zrobione w dniu 30. Rocznicy projektu OGLE

Radio Naukowe życzy OGLE 100 lat!