Kierowniczka projektu Go!RNA Lab. Pracuje na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego i w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresowania badawcze: wykorzystywanie struktur trójwymiarowych do wyjaśniania funkcji białek.
Według WHO antybiotykooporność jest jednym z dziesięciu największych zagrożeń dla globalnego zdrowia publicznego. Jak szacują eksperci, jeśli problem nie znajdzie rozwiązania, do 2050 roku rocznie z tego powodu może umierać nawet 10 mln osób.
– To jest poważne zagrożenie, ale nie odczuwamy go, kiedy jesteśmy w dość dobrym stanie zdrowia. Najbardziej narażeni są pacjenci w szpitalach, osoby, które przeszły operację, mają obniżoną odporność – mówi w Radiu Naukowym dr Maria Górna, biolożka molekularna i strukturalna z Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego.
Rzecz w tym, że w szpitalach dochodzi czasem do pojawienia się ognisk tzw. superbakterii. – Czyli bakterii, które są odporne na wiele rodzajów antybiotyków naraz. One stanowią dla takich pacjentów zagrożenie. W takich przypadkach sięga się po antybiotyki trzymane na czarną godzinę, takie które się rzadko stosuje, mając nadzieję, że te bakterie jeszcze się z nim nie zetknęły. Ale takich antybiotyków mamy stosunkowo niewiele – wyjaśnia badaczka. – Nadciąga więc kryzys, bo te bakterie nieubłaganie wypracują odporność również na antybiotyki rezerwowe – podkreśla dr Górna.
DEGRADEREM W BAKTERIE!
Aby poradzić sobie z tym wyzwaniem, potrzebne są rozwiązania kompleksowe, przede wszystkim zaprzestanie nadużywania antybiotyków. Równocześnie poszukuje się preparatów alternatywnych.
Tak robi właśnie dr Górna wraz z zespołem w ramach Go!RNA Lab, któremu szefuje. Pracują tam nad degraderami. – Degradery to zupełnie inny typ leków. Tradycyjne skierowane są na wybrane białko (…), hamują jego aktywność. Degradery zamiast okupować białko powodują jego degradację i to jest proces nieodwracalny – mówi badaczka.
Z degraderami wiązane są duże nadzieje, dr Górna skupia się na ich użyciu właśnie przeciwko bakteriom. Przy czym nie jest to jedyny obszar, w których mogą się przydać: mają potencjał do walki z nowotworami i chorobami neurodegeneracyjnymi.
W podcaście rozmawiamy o tym, jak konstruuje się tradycyjne leki, szczegółowiej o wyjątkowości degraderów, a także o tym, jak ogląda się biologiczny mikroświat i ile można się z niego nauczyć. A jest to, zapewniam Was, wielka przygoda. Polecam!
Kierowniczka projektu Go!RNA Lab. Pracuje na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego i w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresowania badawcze: wykorzystywanie struktur trójwymiarowych do wyjaśniania funkcji białek.