„PRL przez dekady. Zawody”. Projekty studenckie powstałe pod opieką Karoliny
Na początku roku w sali na drugim piętrze Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego wymyśliliśmy cykl. Krótkimi filmami opowiemy o kawałku rzeczywistości PRL patrząc na nią przez pryzmat codzienności konkretnych grup zawodowych. My, czyli ja, Karolina Głowacka i przede wszystkim studenci i studentki, dla których poprowadziłam zajęcia z popularyzacji historii w internecie.
Wybór okresu historycznego był o tyle prosty, że większość grupy właśnie PRL-em była szczególnie zainteresowana. Przez kolejne tygodnie przeplatane rozmowami teoretycznymi, o prowadzeniu projektu popularyzującego w sieci, szlifowali swoje projekty. Polecam je Waszej uwadze, gorąco. Są przygotowane kompetentnie i zaangażowaniem. Poniżej zestawienie wszystkich materiałów
Górniczki i zapomniani pracownicy podziemni. Laboratorium zmian społecznych [LATA 50.]
„Kobiety na dół do lżejszych prac” – to hasło przypisuje się Annie Żak, górniczce stawianej za wzór dla kobiet lat 50. Rzeczywiście, praca „na dole” kopalni mogła być lżejsza, a co najważniejsze – lepiej płatna, co dawało kobietom szansę na większą niezależność. W filmie, poprzez pryzmat górnictwa, przyglądamy się przemianom społecznym lat 50. W pierwszej części omawiane są zmieniające się role społeczne kobiet – zarówno te realne, jak i postulowane. W drugiej części zwracamy uwagę na zanikanie dawnego porządku w kopalniach i na los zapomnianych pracowników.
Scenariusz i prezentacja: Dominika Nowicka, Ignacy Zieliński
Mieszkanie w szkole, cenzura i ręczne dzwonki. Polska szkoła w czasach budowy tysiąclatek [LATA 60.]
Zawód nauczyciela w latach 60. nie należał do łatwych, choć dla wielu osób był awansem społecznym. Przed wyzwaniami stawiano również woźnych, którzy musieli zadbać o porządek i ciepło w całym budynku. Film przedstawia także pracę higienistek oraz zmiany w propagandzie państwowej obecnej w szkołach. Usłyszymy również głosy świadków historii odnalezione w Archiwum Historii Mówionej. Dowiemy się także, że Dzień Nauczyciela nie zawsze obchodzono 14 października.
Film przygotował zespół: Michalina Ziendara, Oskar Sztejter (oboje na ekranie), Mirosław Kulinicz
Wielki pośpiech. Jak polityka Gierka doprowadziła do tragedii na kolei [LATA 70.]
Transport kolejowy był dla władz PRL kluczowy. W walce o przyspieszenie jej rozwoju, nierzadko naginano rzeczywistość – na przykład otwarto budynek Dworca Centralnego w Warszawie na wizytę Breżniewa, by tuż po niej budynek zamknąć do remontu. Wśród głoszonych przez władzę wielkich haseł gdzieś niknął człowiek. Kolejarze byli przemęczeni. W efekcie skrajnego przemęczenia jednego z maszynistów doszło do tragedii pod Otłoczynem, w której zginęło ponad 60 osób.
Film przygotował zespół: Aleksander Charuba, Paweł Szymaniak (obaj na ekranie), Marcin Gniewosz (scenariusz)
Walka z nieznanym. Lekarze i pielęgniarki wobec HIV. Społeczny ostracyzm pacjentów [LATA 80.]
Epidemia HIV była kryzysem w kryzysie. Nowa choroba wywoływała lęk społeczny, który skutkował nieufnością wobec pacjentów, którzy przez to cierpieli podwójnie. W filmie przedstawiony została sytuacji, w jakiej postawieni zostali lekarze, pielęgniarki i przede wszystkim chorzy. Nie zabraknie wątku znaczenia organizacji pacjenckich.
Film przygotował zespół: Julia Ruszkiewicz i Paweł Pietrowcew. Ekspertka: Katarzyna Szarla
Wielki zawód. Muzycy hip-hopowi jako odpowiedź na rozczarowanie transformacją [LATA 90.]
Upadek PRL i zmiany gospodarcze spowodowały społeczny chaos, a ci, którzy nie załapali się na w latach 90. na korzyści ze zmiany ustroju, wpadali we frustrację. Wyrazem rozczarowania była muzyka hip-hopowa. Film opowiada też o ewolucji branży, aż do momentu, gdy – przynajmniej jej część – skalą komercjalizacji zaprzecza własnym korzeniom.
Scenariusz i prezentacja: Aleksandra Krukowska i Jakub Nowak
Wszystkie materiały mają charakter niekomercyjny, edukacyjny, przygotowany w ramach projektu studenckiego na zajęciach „Popularyzacja historii w internecie” na specjalizacji popularyzatorskiej, Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Władzom Wydziału serdecznie dziękuję za zaproszenie do poprowadzenia zajęć.